نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• حسین شهسواری شیرازی ¹
• سهیل طاهری ²
• مرتضی قاسم زاده ²

¹ دانشجوی دکتری گروه علوم انسانی، دانشکده حقوق، دانشگاه آزاد تهران جنوب.، نام شهر تهران..، نام کشور ایران

² استادیارگروه .علوم انسانی، دانشکده حقوق، دانشگاه آزاد تهران جنوب.، نام شهر تهران ، نام کشور ایران

چکیده

در مقررات دادرسی مدنی، آ‌ن ‌دست از دعاوی که توأم با غرض و سوء‌نیت از طرف خواهان طرح می‌شوند و در ماهیت حقی برای خواهان متصور نیست، مشمول ضمانت‌اجراهای پیش‌بینی‌شده در تبصرۀ مادۀ 109 و مادۀ 515 قانون می‌شوند. این ‌دسته از دعاوی در اصطلاح حقوقی به «دعاوی واهی» موسوم‌اند. درمقابل، دسته‌ای دیگر از دعاوی وجود دارند که خواهان در آنها سوءنیتی ندارد، اما در تنظیم دادخواست خود مرتکب اشتباهی قابل اغماض شده است. این دعاوی را ‌باید «دعاوی نادرست» دانست. قانون‌گذار در چنین مواردی امکان جبران خطا را برای خواهان فراهم ننموده و دعوای وی را مستوجب قرارهای عدم استماع یا رد دعوا می‌داند. این مسئله به‌ویژه در دعاوی مقید به مهلت و خاصه در بیشتر دعاوی اعتراضی، بسیار دارای اهمیت است؛ چرا که خطر واردآمدنِ خساراتِ غیرقابل جبران، و عدم دسترسی به عدالت، ناشی از عدم امکان اصلاح دادخوست، وجود دارد. در این زمینه، نظام دادرسی انگلیس رویکردی انعطاف‌پذیرتر اتخاذ نموده است. پژوهش حاضر با کاربست روش توصیفی-تحلیلی به این نتیجه رسید که مقررات فعلی ایران، اصلاح دادخواست را به موارد شکلی بسیار محدودی منحصر کرده و با رویکردی غیرمنعطف، مانع از تغییرات اساسی نظیر افزودن خوانده می‌شود. این در حالی است که چابک‌سازی نظام دادرسی از طریق گسترش حق اصلاح دادخواست و در عین حال، پیش‌بینی سازوکارهایی چون الزام به تأمین خسارت احتمالی خوانده و اعمال جریمه برای دعاوی واهی، ممکن می‌گردد. این رویکرد، توازنی عادلانه میان حق دادخواهی خواهان و جلوگیری از تضییع حقوق خوانده برقرار می‌سازد.

کلیدواژه‌ها

• اصلاح دادخواست، اصول دادرسی، دعاوی واهی
• دعاوی نادرست،دادرسی مدنی ایران،دادرسی مدنی انگلیس

عنوان مقاله [English]

Streamlining civil proceedings by creating the possibility of amending the petition in some incorrect claims and intensifying measures to combat false claims (review of Iranian and English civil procedure regulations)

نویسندگان [English]

• hossein shahsavari shirazi ¹
• soheil taheri ²
• morteza ghasemzadeh ²

¹ PhD student, Department of Humanities, Faculty of Law, South Tehran Azad University, City name: Tehran, Country name: Iran

² Assistant Professor, Department of Humanities, Faculty of Law, South Tehran Azad University, Tehran City Name, Iran Country Name

چکیده [English]

In civil procedure regulations, lawsuits that are filed with an ulterior motive and bad faith, and for which the plaintiff essentially has no legitimate right, are subject to the sanctions provided for in the note to Article 109 and Article 515 of the law. This category of lawsuits is legally termed "vexatious lawsuits" . In contrast, there is another category of lawsuits where the plaintiff does not have malicious intent but has made a pardonable error in drafting the statement of claim. These lawsuits should be considered "incorrect lawsuits" . In such cases, the legislator has not afforded the plaintiff any opportunity to remedy the error and deems their lawsuit subject to orders of inadmissibility or dismissal. This issue is particularly critical in time-sensitive claims, especially in most objection proceedings, as there is a risk of incurring irreparable harm and being denied access to justice due to the inability to amend the statement of claim. In this regard, the English judicial system has adopted a more flexible approach. Using a descriptive-analytical method, this research concludes that current Iranian regulations have confined the amendment of the statement of claim to very limited formal circumstances and, with an inflexible approach, prevent fundamental changes such as adding a defendant. This is while streamlining the litigation system is achievable by expanding the right to amend the statement of claim, while simultaneously foreseeing mechanisms such as requiring the plaintiff to provide security for the defendant's potential costs and imposing penalties for vexatious lawsuits. This approa...

کلیدواژه‌ها [English]

• Petition amendment
• procedural principles
• Vexatious litigant
• false claims
• Iranian civil procedure
• English civil procedure