نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• محمد حسین زارعی ¹
• مهرداد آقایی ²

¹ دانشیار گروه حقوق عمومی، دانشکده حقوق، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.

² پژوهشگر دکترای حقوق عمومی، دانشکده حقوق، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.

چکیده

سؤال اصلی این مقاله آن است که «عملکرد شورای رقابت در تنظیم بازارهای تولید خودرو و تاکسی‌های اینترنتی و حفظ و تقویت رقابت در این بازارها چگونه بوده است؟» و روش پژوهش توصیفی- تحلیلی و با بررسی مستندات و مصوبات شورای رقابت و تحلیل‌های حقوقی- اقتصادی می‌باشد. در بررسی عملکرد شورای رقابت در بازار خودرو تبیین شده این شورا با تصویب 22 مصوبه، سعی در مقابله با انحصار و حفظ رقابت داشته است؛ بااین‌حال، انحصار چندجانبه دولتی و شبه‌دولتی در این بازار و سلب استقلال از شورای رقابت توسط دولت در کنار مشکلات ساختاری این نهاد، سبب شده شورای رقابت نتواند نقشی مؤثر ایفا کند و اهداف خود را در این بازار محقق سازد. در بررسی عملکرد شورا در بازار تاکسی‌های اینترنتی، تحلیل‌ها نشان می‌دهد باوجود چالش‌های حقوقی و اقتصادی بسیار، در قیاس با بازار خودرو، شورا به‌دلیل داشتن استقلال بیشتر و نبود مداخلات دولتی، عملکرد نسبتاً بهتری در تنظیم این بازار داشته؛ هرچند این عملکرد و آرای صادره نیز خالی از اشکالات متعدد نیست. این مقاله نتیجه می‌گیرد در بازار خودرو، به‌علت حضور و نفوذ گسترده دولت، برقراری انحصار چندجانبه و فقدان استقلال کافی شورای رقابت، کارآمدی این نهاد در تنظیم بازار مزبور به شدت تحت تأثیر قرار گرفته و حذف واقعی دولت از بازار خودرو، اصلاح ساختار شورای رقابت در راستای اعطای استقلال و اصلاح فصل نهم ق. اجرای سیاست‌های کلی اصل 44 به‌عنوان راهکار بهبود عملکرد شورای رقابت و تأمین اهداف وجودی این نهاد پیشنهاد شده است.

کلیدواژه‌ها

• شورای رقابت
• بازار تولید خودرو
• بازار تاکسی‌های اینترنتی
• مداخله دولت
• انحصار

عنوان مقاله [English]

The Impact of Government Intervention and the Monopoly on the Regulatory Performance of the Competition Council of Iran in the Car Production and Ride-Hailing Markets: A Legal-Economic Perspective

نویسندگان [English]

• Mohammad Hossein Zarei ¹
• Mehrdad Aghaei ²

¹ Associate Professor, Department of Public Law, Faculty of Law, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran.

² Ph.D. Candidate in Public Law, Faculty of Law, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran.

چکیده [English]

This study examines the performance of Iran's Competition Council in regulating the car manufacturing and ride-hailing markets. The research employs a descriptive-analytical approach, analyzing the Council's decisions and documents, as well as conducting a legal and economic analysis. The findings indicate that while the Council has issued 22 regulations aimed at combating monopolies and promoting competition in the car manufacturing market, the persistence of state-led oligopolies, government interference, and structural limitations within the Council have hindered its effectiveness. In contrast, the Council has demonstrated a relatively better performance in regulating the ride-hailing market, despite facing significant legal and economic challenges. This study concludes that the Council's ability to regulate the car manufacturing market has been severely compromised by the government's extensive involvement, the establishment of oligopolies, and the Council's lack of independence. To improve the Council's performance and achieve its objectives, the study recommends the complete removal of the government from the car manufacturing market, reforming the Council's structure to grant it greater independence, and amending Chapter 9 of the Act on Implementing the General Policies of Article 44 of The Constitution of Iran.

کلیدواژه‌ها [English]

• Competition Council
• car manufacturing market
• online ride-hailing market
• government intervention
• monopoly