نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
دانش آموخته دکتری حقوق خصوصی دانشگاه شهید بهشتی تهران
چکیده
امروزه استفاده از فناوری بلاکچین رو به افزایش است؛ بگونه‌ای که فعالیت‌های اقتصادی و تجاری گوناگونی با استفاده از قراردادهای هوشمند، انجام می‌شود. هرچند که ویژگی اصلی قراردادهای هوشمند، خوداجرا بودن آنها و عدم نیاز به دخالت شخص ثالث برای اجرای توافقات قراردادی است؛ اما بروز اختلاف میان طرفین قرارداد، امری اجتناب‌ناپذیر است. لزوم حل‌وفصل اختلافات برآمده از قراردادهای هوشمند، سبب ظهور پلتفرم‌های ارائه‌دهنده خدمات داوری مبتنی بر بلاکچین گردید. سازوکار عملکردی این پلتفرم‌ها و نوع رسیدگی به اختلافات و فرآیندهای داخلی آنها اعم از نحوه تعیین داوران، تصمیم‌گیری و صدور رای، حق‌الزحمه داوری و مانند آن، نشان از تفاوت‌های قابل ملاحظه با داوری‌های مرسوم دارد. صرف‌نظر از ماهیت واقعی عملیات این پلتفرم‌ها و صحت و سقم وعده خوداجرا بودن آرای صادره توسط آنها، همچنان چالش‌های حقوقی جدی‌ای در مقابل داوری‌های مبتنی بر بلاکچین و درون زنجیره بلوکی وجود دارد. در طرف مقابل، حل‌وفصل اختلافات برآمده از قراردادهای هوشمند در خارج از زنجیره بلوکی و یا ارجاع بخشی از فرآیند داوری مانند اجرای رای صادره با استفاده از سازوکار داوری‌های مرسوم نیز چالش‌هایی به‌دنبال خود دارد که دقیقا برآمده از ویژگی‌های ذاتی قراردادهای هوشمند است. به‌نظر می‌رسد در شرایط کنونی که هنوز داوری‌های مبتنی بر بلاکچین در ابتدای مسیر تکامل خود هستند، اتخاذ رویکردی ترکیبی از هردوی سازوکارهای فوق درکنار تدوین قواعد داوری حاکم بر این نوع از اختلافات که برآمده از قراردادهای هوشمند هستند، می‌تواند به رفع برخی چالش‌های حقوقی و کارآمدتر شدن داوری‌های برآمده از این صنعت غیرمتمرکز کمک کند.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Smart Contracts' Arbitration: Legal Challenges of On-Chain and Off-Chain Dispute Resolution
نویسنده [English]
- Shahrzad Haddadi
PhD at Private Law, Shahid Beheshti University
چکیده [English]
Today, using blockchain technology is increasing, so that various economic and commercial activities are carried out through smart contracts. Although self-performance and independence from third parties involvement are the principal features of these contracts, but contractual dispute is inevitable. The necessity of smart contracts' arisen disputes settlement, leads to blockchain based arbitration platforms emergence. These platforms operational mechanisms and their disputes resolution procedures and internal processes including arbitrators' appointment, making award, arbitration fees and etc. indicate significant differences with conventional arbitration. Regardless of these platforms actual nature and their awards self-performance allegation, serious legal challenges exist towards blockchain based on-chain arbitration. On the other hand, smart contracts dispute resolution through off-chain process or referring some parts of these disputes to conventional arbitration like awards performance entail challenges stemmed from smart contracts inherent characteristics. It seems that blockchain based arbitration is in the beginning of its development path, therefore adopting a hybrid solution of both above mentioned mechanisms beside approving required rules and regulations governing this contracts disputes may lead to resolve some of the legal challenges and more efficient arbitration in this decentralized industry.
کلیدواژه‌ها [English]
- Arbitration
- Blockchain
- Smart Contract
- On-Chain
- Off-Chain
)