پژوهش های حقوق اقتصادی و تجاری

پیوندهای مفید

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پرسش‌های متداول

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

بانکداری اسلامی و عدالت اجتماعی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته دکتری حقوق عمومی، دانشکده حقوق ، دانشگاه شهید بهشتی (نویسنده مسئول)

2 دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق عمومی،دانشکده حقوق،دانشگاه آزاد واحد تهران مرکزی

چکیده

چنانکه می دانیم،بانک های اسلامی ملزم به رعایت برخی اصول همچون:ممنوعیت ربا(بهره)؛ممنوعیت غرر؛ممنوعیت کسب درآمد از طریق سرمایه گذاری در فعالیت های غیر قانونی؛اصل تسهیم سود و زیان؛و اصل پشتوانه دارایی بوده که این امر منجر به تمایز این نوع از بانکداری از سایر انواع آن می گردد.از سوی دیگر ،کلیه قراردادهای مالی در اسلام مبتنی بر اصل عدالت بوده و عدالت اجتماعی یکی از مهمترین اهداف نظام بانکداری اسلامی به شمار می رود.توزیع عادلانه ثروت؛تأمین مایحتاج زندگی برای نیازمندان؛و حمایت از ضعفا در برابر مشکلات اقتصادی از جمله اهداف عالیه عدالت اجتماعی است که بانکداری اسلامی می تواند به تحقق آن کمک نماید.در این پژوهش برآنیم تا ضمن بررسی تمایزات موجود میان بانکداری اسلامی و بانکداری متعارف و مروری اجمالی بر اصول بنیادین بانکداری اسلامی،تأثیر این اصول در استقرار هر چه بهتر عدالت اجتماعی را مورد واکاوی قرار داده و سپس به بررسی سازوکارهای بانکداری اسلامی در جهت دستیابی به عدالت اجتماعی بپردازیم.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Islamic Banking and Social Justice

نویسندگان [English]

  • Mohammadali Matani 1
  • bahar Golkar Esmaeel 2

1 Graduated with a PhD in Public Law, Faculty of Law, Shahid Beheshti University.iran

2  M.A. Student in Public Law, Islamic Azad University Tehran Central

چکیده [English]

Islamic banks unlike conventional banks, whose main objective is to maximize profits through the facilities provided, are required to comply with some principles such as prohibition of Riba (interest), prohibition of Gharar, prohibition of earning income through investment in illegal activities, the principle of profit and loss sharing and the principle of Asset Backing which lead to the distinction of this type of banking from conventional ones. On the other hand, all financial contracts in Islam are based on the principle of justice and social justice is one of the most important goals of the Islamic banking system. Equitable distribution of wealth, providing the life necessities for the needy; providing equal access to financial resources and supporting the weak against economic problems are among the highest goals of social justice which Islamic banking can help to achieve. In this research, in order to analyze the effect of these principles in the establishment of social justice, we intend to study the differences between Islamic and conventional banking and have a brief overview of the fundamental principles of Islamic banking and address the question of whether Islamic banking mechanisms have the necessary efficiency to achieve social justice through a descriptive-analytical method by library information collection.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Islamic Banking
  • Financial Inclusion
  • Microcredits
  • Profit and Loss Sharing
  • Equitable distribution of wealth
مراجع

  1. کتاب

    1. اسلامی، رضا و لادن فرومند، خصوصی‌سازی و توسعه حقوق بشر، چاپ دوم، انتشارات جنگل، 1394.
    2. السان، مصطفی، حقوق بانکی، چاپ چهارم، انتشارات سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت)، 1394.
    3. توسلی، حسین، مبانی نظری عدالت اجتماعی، انتشارات مدیریت بهره‌وری بنیاد مستضعفان و جانبازان، 1375.
    4. تهرانی، رضا و عسگر نوربخش، فرهنگ مالی و سرمایه‌گذاری، چاپ اول، انتشارات نگاه دانش، 1389.
    5. حسنی، فرنود، سهیلا سلطانی و فرشته ضرابیه، مدیریت بانکداری الکترونیکی، چاپ اول، انتشارات سبزان، 1387.
    6. سلطانی، محمد، حقوق بانکی، چاپ اول، انتشارات میزان، 1390.
    7. شایگان، فریده و همکاران، تقویت همکاری‌های بین‌المللی در زمینه حقوق بشر (زیر نظر: ممتاز، جمشید)، چاپ اول، انتشارات دانشگاه تهران، 1382.
    8. کاتوزیان، ناصر، فلسفه حقوق، جلد 2، چاپ دوم، انتشارات شرکت سهامی ‌انتشار، 1381.
    9. متین دفتری، احمد، حقوق بشر و حمایت بین‌ا‌لمللی آن، انتشارات بهمن، 1348.
    10. محقق‌نیا، محمدجواد و همکاران، درآمدی بر شاخص‌های بانکداری اسلامی‌، انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)، 1394.
    11. نظرپور، محمدتقی، سیدعباس موسویان و ایوب خزایی، بانکداری اسلامی، انتشارات سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت)، 1395.
    12. نظری نژاد، محمد و بهمن نظری نژاد، مرجع کامل فارکس، جلد 1، چاپ چهارم، انتشارات ترانه، 1389.
    13. والاس، ربکا و الگا مارتین ارتگا، حقوق بین‌الملل، (ترجمه: زمانی، سید قاسم و مهناز بهراملو)، انتشارات شهر دانش، 1382.
    14. هاشمی، سید‌محمد، حقوق بشر و آزادی‌های اساسی، چاپ اول، انتشارات میزان، 1384.

    مقاله

    1. ابریشمی، حمید، ابوالقاسم توحیدی‌نیا و احمد حشمتی مولائی، مخاطره اخلاقی در عملیات بانکی بدون ربا، دانش مخاطرات، دوره 3،1395، شماره 1.
    2. بالونژاد نوری، روزبه و امیرعلی فرهنگ، اثر شمول مالی بر کارایی و پایداری مالی: کاربردی از رویکرد شاخص‌سازی چندبعدی، فصلنامه اقتصاد و تجارت نوین، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال 16، 1400، شماره 2.
    3. طباطبایی نژاد، سید محمد، محمود باقری و هدایت فرخانی، عدم تقارن اطلاعات در حقوق بانکی: مطالعه موردی قراردادهای تسهیلات سندیکایی، فصلنامه مطالعات حقوق خصوصی، دوره 47، 1396، شماره 1.
    4. عباسیان، عزت‌اله و کلثوم روشنی، مدل‌سازی علل تنگنای اعتباری در ایران: رهیافت DSGE، نشریه علمی ‌پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، 1399، شماره

    پایان‌نامه

    1. متانی، محمدعلی، «حقوق تنظیمی امور بانکی در نظام‌های حقوقی ایران و انگلستان»، رساله دکتری حقوق عمومی، دانشگاه شهید بهشتی، 1398.

     

     

    References

    Books

    1. Akkari, A., et al., Intercultural Approaches to Education: From Theory to Practice, Springer, 2022.
    2. Al-San, Mostafa, Banking Law, 4th edition, Publications of Organization for Studying and Compiling Humanities Books of Universities (Samt), 2014. (in Persian)
    3. Angelle, P., A Global Perspective of Social Justice Leadership for School Principals, Information Age Publishing, 2017.
    4. Askari, H., et al., Globalization and Islamic Finance ”Convergence, Prospects, and Challenges, Wiley, 2010.
    5. Azid, T., & Sunar, L., Social Justice and Islamic Economics: Theory, Issue and Practice, Routledge, 2019.
    6. Chung, R., & Bemak, F., Social Justice Counceling: The Next Steps Beyond Multiculturalism, Sage, 2012.
    7. El Tiby,A. M. ,Islamic Banking:How to Manage Risk and Improve Profitability, John Wiley & Sons, Inc., 2011.
    8. Eslami, Reza & Ladan Forumand, Privatization and Development of Human Rights, Second Edition, Jungle Publications, 2014. (in Persian)
    9. Farugh Ahmad, A. U., Developments in Islamic Banking Practice: The Experience of Bangladesh, Universal Publishers, 2010.
    10. Farugh Ahmad, A., & Hassan, M., Riba and Islamic Banking, Journal of Islamic Economics, Banking and Finance, 2007.
    11. Hasani, Farnoud, Soheila Soltani & Fereshte Zarrabieh, Electronic Banking Management, first edition, Sabzan Publications, 2017. (in Persian)
    12. Hashemi, Seyyed Mohammad, Human Rights and Basic Freedoms, first edition, Mizan Publications, 2005. (in Persian)
    13. Hassan, M.K.& Lewis, M.K., Handbook of Islamic Banking, Edward Elgar Publishing Limited,2007.
    14. Horton, R., Critical Perspectives on Social Justice in Speech-Language Pathology, IGI Global, 2021.
    15. ILO, Advancing Social Justice, International Labour Conference, 111th Session, 2023.
    16. M., & Molyneux, P., Thirty Years of Islamic Banking: History, Performance and Prospects, Palgrave Macmillan, 2005.
    17. Katouzian, Nasser, Philosophy of Law, volume 2, second edition, Sahami Publishing Co., 2013. (in Persian)
    18. Kettell, B., Introduction to Islamic Banking and Finance, Wiley, 2011.
    19. Khechen, M., Social Justice: Concepts, Principles, Tools and Challenges, Economic and Social Commission for Western Asia (ESCWA), 2013.
    20. Mateen Doferi, Ahmad, Human Rights and its International Support, Bahman Publications, 1969. (in Persian)
    21. Mohaghegnia, Mohammad Javad et al., An Introduction to Islamic Banking Indicators, Imam Khomeini Educational and Research Institute Publications (RA), 2014. (in Persian)
    22. Nazarinejad, Mohammad & Bahman Nazarinejad, Forex Complete Reference, Volume 1, 4th Edition, Tarane Publications, 2019. (in Persian)
    23. Nazarpour, Mohammad Taqi, Seyyed Abbas Mousavian & Ayub Khazaei, Islamic Banking, Publications of Organization for the Study and Compilation of Humanities Books of Universities (Samt), 2015. (in Persian)
    24. Nota, L., et al., Sustainable Development, Career Counselling and Career Education, Springer, 2020.
    25. Park, C., & Allaby, M., Oxford Dictionary of Environment and Conservation, Oxford University Press, 2013.
    26. Perrin, K. M., Working in Community Health: Foundations for a Successful Career, Jones & Bartlett Learning, 2023.
    27. Reimer, L., & Standish, K., Perspectives on Justice, Indiggeneity, Gender, and Security in Human Rights Research, Springer, 2023.
    28. Reisch, M., The Routledge International Handbook of Social Justice, Routledge, 2014.
    29. Riele, K., et al., Incarcerated Young People, Education and Social Justice, Springer, 2023.
    30. Sari, O., The Idea of Social Justice, Livre de Lyon, 2022.
    31. Shaygan, Farideh et al., strengthening international cooperation in the field of human rights (supervised by: Mumtaz, Jamshid), first edition, Tehran University Press, 2012. (in Persian)
    32. Soltani, Mohammad, Banking Law, first edition, Mizan Publications, 2019. (in Persian)
    33. Tavsoli, Hossein, Theoretical Foundations of Social Justice, Publications of Productivity Management of Mustafafan and Janbazan Foundation, 1996. (in Persian)
    34. Tehrani, Reza and Asgar Nourbakhsh, Finance and Investment Culture, First Edition, Negah Danesh Publications, 2019. (in Persian)
    35. Van Greuning, H., &7 Iqbal, Z., Risk Analysis for Islamic Banks, The World Bank, 2008.
    36. Venardos, A. M., Islamic Banking and Finance in South-East Asia: Its Development and Future, World Scientific Publishing, 2005.
    37. Vicary Abdullah, D., & Chee, K., Islamic Finance: Why it Makes Sense, Marshall Cavendish International, 2010.
    38. Wallace, Rebecca & Olga Martin Ortega, International Law, (Translation: Zamani, Seyyed Qasim and Mahnaz Behramlou), Shahr Danesh Publications, 2012. (in Persian)
    39. Ward, C., Achieving Equity in Higher Education Using Empathy as a Guiding Principle, IGI Global, 2022.

    Articles

    1. Abbasian, E & Roshni, K, “Modeling the causes of credit crunch in Iran: DSGE approach”, Scientific Journal of Economic Research and Policy, 2019, No. 95. (in Persian)
    • Abrishmi, H, Tohidinia, A & Hashmati Moulai, A, “moral risk in banking operations without usury”, Risk Knowledge, Volume 3, 2015, N0 1. (in Persian)
    1. Balunjad Nouri, R & Farhang, A,” the effect of financial inclusion on financial efficiency and sustainability: an application of the multidimensional indexing approach”, Modern Economy and Trade Quarterly, Research Institute of Humanities and Cultural Studies, 2021, 16, No. 2. (in Persian)
    2. Franzoni, S., & Ait Allahi, A., "Principles of Islamic Finance and Principles of Corporate Social Responsibility: What Convergence?", Sustainability 10 , NO 3, 2018.
    3. Tabatabainejad, S M, Bagheri, M & Farkhani, H, Information Asymmetry in Banking Law: A Case Study of Syndication Facility Contracts, Private Law Studies Quarterly, Volume 47, 2016, No 1. (in Persian)

    Thesis

    1. Matani, M A, "Regulatory Laws of Banking Affairs in the Legal Systems of Iran and England", Doctoral Dissertation of Public Law, Shahid Beheshti University, 2018. (in Persian)

     

پژوهش های حقوق اقتصادی و تجاری
دوره 2، شماره 1 - شماره پیاپی 5
اردیبهشت 1403
صفحه 159-186
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار