نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استاد ، دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی،
2 دانشجوی دوره دکتری حقوق کیفری و جرم شناسی دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی
چکیده
چکیده
سیاست جنایی برای پاسخ‌دهی به پدیده‌ی بزهکاری، اصول و روش‌هایی را اتخاذ می‌کند که بر این اساس اهداف و دورنمای کلی آن مشخص می‌گردد. امروزه به دنبال نقض گسترده‌ی امنیت اقتصادی دولت‌ها و شهروندان در پی گسترش ارتکاب جرایم اقتصادی خصوصاً جرایم بین‌المللی و سازمان‌یافته‌ی اقتصادی و آسیب شدیدی که این جرایم به امنیت اقتصادی و بعضاً به امنیت سیاسی جامعه وارد می‌آورد رویکرد سیاست جنایی از اصلاح و بازپروری بزهکاران اقتصادی و به تعبیری دیگر بزهکارمداری به سمت نگرش امنیت مداری تغییر یافته است. در پی تبدیل تأمین امنیت اقتصادی به یکی از چالش‌های اصلی سیاست جنایی به-ویژه با تشکیل گروه‌های سازمان‌یافته مجرمانه، اصول و قواعد مربوط به جرم‌انگاری، مسئولیت کیفری و تعیین ضمانت اجراهای قانونی و تحمیل آن بر بزهکاران این عرصه نیز تغییر یافته و مبتنی بر سیاست جنایی امنیت گرا، به نوعی با فرض دشمن دانستن بزهکاران، حقوق کیفری دشمن مدار در این حوزه را حاکم نموده است. البته از رهگذر حاکمیت سیاست جنایی امنیت‌گرا در حوزه جرایم اقتصادی آسیب‌هایی نیز به نظام اقتصادی کشور وارد می‌شود که منجر به افزایش هزینه‌ی مبارزه با این جرایم می‌گردد. بدین‌سان، در نوشتار حاضر ضمن بررسی دیدگاه نظام قانون‌گذاری ایران به جرم اقتصادی از حیث تعریف و مصادیق، زمینه‌های شکل‌گیری رویکرد امنیت‌گرا در واکنش به این جرایم و برخی شاخصه‌های این رویکرد مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Criminal Law Protection of Intellectual Property Rights in Architectural and Engineering Works in Iranian Law
نویسندگان [English]
- hossein mirmohammadsadeghi 1
- Abdolhosein Sotani renani 2
1 Professor of Law, Shahid Beheshti University
2 PhD Student of criminal law and criminology, Shahid Beheshti University
چکیده [English]
Intellectual property rights are ownership of the works and intellectual efforts of individuals, which, by providing some elements including originality, novelty and innovation, due to the nature of the intellectual work, bring relatively exclusive rights to the creator. Contrary to popular belief, intellectual property is not an absolute right and it can also include the public rights. While analyzing the issue of intellectual property rights in the construction industry as works of art and industry, this article has examined the legal protections in two stages before and after construction and it is based on this opinion that the use of designs and ideas implemented by other engineers does not necessarily mean an infringement of the original creator's rights and is considered as a part of the growing nature of the engineering world. Also, it is concluded that in the absence of a clear legal perspective, at the time of conflict between its material and intellectual rights, at least in the field of engineering and industry, the principle of material ownership prevails and the owner has the right to change the created engineering artifact based on his needs, but the owner of the idea can prevent the attribution of the work to himself and recover his suffered possible or absolute damages, if any. Finally, from the criminal aspect, it is found that violation of intellectual rights is no longer a crime merely related to the private rights of individuals, and it is necessary to identify it as a public crime aligns with the public interest and the social and economic developments.
* Associate Professor, Criminal Law & Criminology Dept, Faculty of Law, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran. b_shamloo@sbu.ac.i
** Assistant Professor, Civil Engineering Dept, Allameh Rafiee Institute of Higher Education, Qazvin, Iran (Corresponding Author) darabpour@gmail.com
کلیدواژه‌ها [English]
- economic security
- security system approach
- state economy
- disturbance of economic system
- combat and corruption on earth
فهرست منابع
الف) منابع فارسی
کتاب
- امامی، اسدالله، حقوق مالکیّت فکری، نشر میزان، 1399.
- امیری، حسین‌علی، اجرای حقوق مالکیت صنعتی در مقررات سازمان جهانی تجارت و حقوق ایران، نشر میزان، 1388.
- بهادری‌جهرمی، زهرا، زهرا شاکری و محسن صادقی، حل و فصل غیرقضایی اختلافات حقوق مالکیت فکری، نشر مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه قضائیه، 1399.
- حکمت‌نیا، محمود، نظام مالکیت فکری، سازمان انتشارات پژوهشکده فرهنگ و اندیشه اسلامی، 1400.
- خدمتگزار، محسن، فلسفۀ مالکیت فکری، نشر میزان، 1390.
- داراب پور، مهراب و همکاران، اصول و مبانی حقوق تجارت بین‌الملل، کتاب پنجم، حقوق رقابت، نمایندگی، تجارت الکترونیک و آفرینش‌های فکری، چ 4 (ویرایش دوم)، گنج دانش، 1401.
- رئیسی، لیلا، نظام حل و فصل اختلافات حقوق مالکیت معنوی، انتشارات جنگل، 1388.
- شیخی، مریم، اصول حقوق مالکیت فکری، نشر میزان، 1394.
- صفایی، سید حسین، حقوق مدنی و حقوق تطبیقی، نشر میزان، 1386.
- میرحسینی، سید حسن، فرهنگ حقوق مالکیت معنوی، ج 1، چ2، نشر میزان، 1391.
- میرحسینی، سید حسن، مقدمه‌ای بر حقوق مالکیت معنوی، چ 6، نشر میزان، 1396.
- میرحسینی، سید حسن، حقوق طرح‌های صنعتی، نشر میزان، 1395.
مقاله
- اکبری دهنو، میثم و آسیه اکبری، «حقوق مالکیت صنعتی: تفسیری بر راهکارهای کیفری قوانین ایران»، سیاست علم و فناوری، سال پنجم، ش 3، 1392، صص 27-44.
- جعفرزاده، میرقاسم و عباس مرادی، «قاعده إعراض و اثر آن بر زوال حق اختراع»، مطالعات فقه و حقوق اسلامی، ش 18، 1397، صص67-92.
- جعفرزاده، میرقاسم و حسن لجم‌اورک، «تحلیل نظری حق بر علامت تجاری: حق انحصاری مطلق یا مقید؟»، فصلنامه حقوق خصوصی، د 17، ش 2، 1399، صص327-350.
- جعفری خانشیر، سعید، رضا آذرافزا و امیر رادفر، «بررسی و طبقه بندی دلایل و زمینه های انفعال نظام حقوق مالکیت صنعتی در ایران»، فصلنامه مدیریت صنعتی، د 6، ش 16، 1390، صص 27-38.
- حاجی‌ده‌آبادی، محمدعلی و محمدمهدی عالمی‌طامه، «جرایم علیه مالکیت فکری در قوانین کیفری ایران و مقررات بین المللی»، فصلنامه فقه و حقوق، سال 5، ش 20، 1387صص 57-87.
- حبیبا، سعید و مجید حسین زاده، «بررسی حقوق کارگران در قراردادهای کارِ تولید اموال فکری»، حقوق تطبیقی، د 5، ش 2،1397، صص 47-68.
- حبیبا، سعید و مسعود شهبازی، «رویکرد نظری به اسباب تملک آثار فکری»، حقوق خصوصی، د 14، ش 1، 1396، صص 27-49.
- روشن، محمد و مصطفی خرمی، «حقوق مالکیت فکری معماری»، مجله صفه، د ۲۳، ش ۶۰، ۱۳۹۲، صص 5-۱۶.
- صادقی اسفهلانی، سوره، «حمایت کپی‌رایت از آثار معماری»، مجله پژوهش‌های حقوقی، ش۲۰، 1390، صص ۱۶۷-۱۸۰.
- عبداللهی، محمد‌جواد، مریم شریفی‌رنانی و رضا عرب‌زاده، «تحلیل معیارهای احراز اصالت آثار معماری در حقوق مالکیت فکری»، حقوق خصوصی، د 18، ش 1، 1400، صص 177-201.
- عالیخانی، سکینه، سعید حبیبا، حسن عالی‌پور و محمدرضا الهی منش، «چاش‌های و راهکارهای حمایت کیفری از آفریده‌های فکری و هنری مد (مطالعه تطبیقی نظام‌های حقوقی ایران، فرانسه و آمریکا)» فصلنامه علمی مطالعات فرهنگ-ارتباطات، ش 88، 1400، صص241-263.
- نظری، احد، ناصر جمالی هرسینی و یاسر گلدوست جویباری، «کاربرد مهندسی ارزش در بهبود طرّاحی پروژه‌های ساختمانی»، مجله علمی معماری و شهرسازی، د 20، ش پیاپی 4، 1389، صص49-60.
ب) منابع انگلیسی
Articles
- Mann, P. & Denoncourt, J. (2009). “Copyright Issues On The Protection Of Architectural Works And Designs”. 25th Annual Conference Of Association Of Researchers In Construction Management (Arcom), September 2009, Albert Hall, Nottingham, Available At Http://Centaur.Reading.Ac.Uk/4621/.
- Kim, J.S. (2018). “Filtering, Copyright Infringement Analysis In Architectural Works”, University Of Illinois Law Review, 1, 282-112.
- Property Rights Alliance (2022) "International Property Rights Index 2022", pp. 1–59.
)