نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• محمدهادی میرشمسی ¹
• امیر ناظری ²

¹ دانشگاه علامه طباطبایی

² دانشجوی دکتری حقوق نفت و گار دانشگاه تهران

چکیده

قواعد بین‌المللی مالکیت فکری در قالب معاهدات دو یا چندجانبه در بستر زمان و درنتیجۀ تقابل و تعامل کشورهای توسعه‌یافته و درحال‌توسعه شکل ‌گرفته است. بعد از جنگ جهانی دوم، با آغاز موج استقلال کشورهای درحال‌توسعه و کمترتوسعه‌یافته، قاعده‌سازی مالکیت‌فکری از مجرای چرخه‌ای متشکل از اقدامات تک‌جانبه، مذاکرات دوجانبه، جمعی و چندجانبه انجام شده‌است. این فرآیند دارای سیری پلکانی است: هرکدام از این اقدامات، مقدمه‌ای برای مرحله بعد می‌باشد و کشورهای توسعه‌یافته با فشارهای اقتصادی تک‌جانبه، ابتدا دول درحال‌توسعه را به مذاکرات دوجانبه با موضوعیت مالکیت‌فکری و سپس پذیرش تریپس متقاعد نمودند. در‌ادامه، با عنایت به نارضایتی کشورهای ‌توسعه‌یافته از استانداردهای تریپس و اعمال فشار تک‌جانبه بر کشورهای در‌حال‌توسعه، کشورهای اخیر به استانداردها و قواعد فراتریپسی در مذاکرات تجاری دوجانبه و جمعی متعهد شدند. امروزه می‌توان انتظار داشت با افزایش تعداد موافقتنامه-های دوجانبه و جمعی، استانداردهای فراتریپسی به بخش مهمی از حقوق بین‌الملل مالکیت‌فکری تبدیل شود و شرایط برای ارتقای سطح مذاکرات به مذاکرات چندجانبه در قالب سازمان جهانی تجارت یا وایپو و نهایتاً ایجاد تریپسی نوین فراهم آید. در این وضعیت ضروریست مذاکره‌کنندگان تجاری ایران با هوشمندی و آگاهی از سطح توسعه‌یافتگی کشور و اهداف کشورهای توسعه یافته وارد مذاکرات شوند تا منافع کشور به بهترین شکل صیانت شود.

کلیدواژه‌ها

• موافقت‌نامه تریپس
• موافقت‌نامه‌های فراتریپس
• اقدامات تک‌جانبه
• مذاکرات دوجانبه
• مذاکرات جمعی
• مذاکرات چندجانبه

عنوان مقاله [English]

The Process of Rule Making in International Intellectual Property Law (A Cycle of Unilateral, Bilateral, Collective and Multilateral Actions

نویسندگان [English]

• mohammadhadi mirshamsi ¹
• amir nazeri ²

¹ allame tabatabaei univesrsity

² PHD candidate (oil and gas law) at U.T

چکیده [English]

International intellectual property rules are made over time and through confrontation and interaction between developed and developing countries in the form of bilateral and multilateral treaties. After Second World War and with the beginning of the independence movement of developing and less developed countries, the intellectual property rule making has been done through a cycle consist of unilateral, bilateral, collective and multilateral actions. This is a staircase process: Each of these actions is a prelude for the next step and developed countries, through unilateral economic pressures, at first forced developing countries to participate in intellectual property based bilateral negotiations, and then persuaded them to accept TRIPs. Afterwards due to developed countries dissatisfaction regarding TRIPs standards and by imposing unilateral pressure on developing countries, they committed to TRIPs-plus rules and standards in bilateral and collective commercial negotiations. Although some believe that after TRIPs, intellectual property rule making process may lead to multilateral measurements impediments, but considering the most favored nation treatment principle function, it is expected that with increase in the number of bilateral and collective agreements, TRIPs-plus standards will become an important part of international intellectual property. Therefore required provisions for raising the level of negotiations to multilateral negotiations in the forum of World Trade Organization or World Intellectual Property Organization and finally creating new TRIPs will be provided. In this situation and in order to protect the interests of the country in the best way, it is necessary for Iranian commercial negotiators to participate intellectual property negotiations intelligently and awared of the Country's development level and developed countries' goals.

کلیدواژه‌ها [English]

• TRIPs Agreement
• TRIPs-Plus Agreements
• Unilateral Actions
• Bilateral Negotiations
• Collective Negotiations
• Multilateral Negotiations
• Most Favored Nation Treatment Principle